De verslaggever, columnist en auteur Jeroen Wielaert maakte een reis door Spanje. Van zijn gedachten en indrukken heeft hij ons deelgenoot gemaakt. Geniet van zijn unique verteltrant  en schrijven .

EL CAMINO PERIODICO (5)

Onderweg naar een beroemde stad is het bijzonder aangenaam om even af te slaan in een onbekend dorp. Zo kwamen we op weg naar Salamanca terecht in Madrigal de las Altas Torres.

Op de stoffige route door de uitgestrekte wijnvelden waren we al door verschillende uitgestorven, lelijke dorpen gekomen. Bij het passeren van Madrigal viel een oude toren op en het restant van een stadsmuur. Hier was meer te zien! In het hart van het stadje reden we de negentiende eeuw binnen. De straatkeien en de gevels bewaarden oude dagen in grote sereniteit. Zo’n ontdekking, daar gaat het om, op zo’n reis.
 In Salamanca toont zich de pracht van eeuwen, om te beginnen met de schitterende Plaza Mayor. We zaten om de hoek, in Hotel Petit Palace las Torres. Er was mooi vertoon van folklore. In twee dagen verder alle gevels van de gidsen gezien, van de kathedraal tot de Torre des Aire. Het is aangenaam om de zijstraten te nemen waar de toeristenstroom niet gaat.
 Een fiets van de automaat halen lukte niet wegens onbegrijpelijke coderingen. Dan maar weer te voet, eerst langs de rivier, de Tormes, de Romeinse burg voorbij. Op een koel terras werd een kunstzinnige uitsmijter geserveerd. ‘s Avonds nog de culinaire ontdekking van Restaurante Valencia, zomaar op een binnenplaats vlakbij. Er hangen foto’s aan de muur van een beroemde bezoeker: Graham Greene. Dan is het meteen eten in literaire sfeer, zonder Ernest Hemingway.

Na de glamour van Salamanca, de stenen rock&roll van de kathedralen en palacios is er de verstilling van de toverdorpen in de Sierra de Francia. Het gebergte is genoemd naar de rivier die niet naar Frankrijk is genoemd.

Eerst ligt daar Miranda del Castana tegen een berghelling gevlijd, met prachtig uitzicht op de andere. Om het cliché te vermijden dat de tijd hier heeft stilgestaan is het beter het gevoel te beschrijven terug te wandelen in de eeuwen. Een robuuste toren met poort omsluit de ene smalle hoofdstraat met de verweerde gevels en balkonnetjes. Ver weg, de hedendaagse problematiek van vluchtelingenstromen. Geen toeristenmeutes – dat ook, het voordeel van op reis gaan in september.
Het naburige dorp La Alberca geniet al sinds 1940 de status van Nationaal Monument. Dat hadden de ambtenaren van Franco goed gezien: dit onsnchuldige arcadia moest de verbeelding blijven van het onbedorven Spanje. Liever dan Guernica, waaraan Picasso ons is blijven herinneren.
 Hier gaat de wet op van Behoud door Verwaarlozing. Het is net als met Route ’66: door het in onbruik raken van de oude Amerikaanse ader na het aanleggen van nieuwe Interstates is de bekoring van het verval gekomen.

In La Alberca is de vooruitgang niet gewenst, laat staan nodig. Alles puntgaaf bij het oude houden is het devies: de vakwerkgevels, de straatjes, de vakwerkgevels. Toch moeten ze hier en daar nodig iets doen aan de verkrotting buiten de populaire looproutes met de toeristenwinkels.
Hotel las Batuecas was een goed advies van de Dikke Zaal. We trekken verder naar het onderdeel van het Nationale Park dat ook zo heet: Batuecas. Op de top van de Portillo is het uitzicht magnifiek. Dan loopt het Extramadura in, de voorheen straatarme provincie die met veel Europees geld is opgekalefaterd. Het is niet te zien aan de dorpen, op een paar nieuwe schommels en glijbaantjes na voor kinderen die er niet zijn. 
Niks middeleeuws, niks schilderachtigs, geen sfeer. Het is het behoud van armoede.

Groot is de aantrekkingskracht van oude stadsmuren – in Spanje zijn er veel bewaard gebleven, ook omdat ze zo indrukwekkend solide van constructie zijn. Ze konden er wat van in de middeleeuwen!

Ciudad Rodrigo is een parel van ommuring, aan de voet van de Sierra de Francia. De Plaza Mayor een andere ontdekking bij de wandeling door de binnenstad. Ja, sfeer van eeuwen, andermaal.

Avila is veel bekender. Dat komt wat mij betreft door de Vuelta. Door aankomstbeelden uit de Spaande ronde is mijn interesse gewekt om de stad te bezoeken en de muren te zien. Hogelijk indrukwekkend, torenhoge stenen schoonheid. Minder is het in het binnenste, het is of de muren het leven buiten houden. Het is er stijf en deftig, als in een oud museum.
Morgen komt Tom Dumoulin er aan, sterke jongen van onder de oude stadsmuren van Maastricht. In de Spaanse kranten wordt hij opgevoerd als een nieuwe icoon van het wielrennen. A star is born! Als een held zal hij langs de muren van Avila rijden.

De Spanje-reiziger die geoefend met de Dikke Zaal door het land gaat weet dat Rik soms ongelijk heeft in zijn observaties, behalve als dat niet zo is. We hadden Segovia bijna overgeslagen na het lezen van Riks openingszin over de stad: ‘Segovia is een wat boerse, nogal suffige provinciestad, die over het algemeen mooier wordt gevonden dan hij is.’

Heel eigenwijs zijn we er toch heen gereden, want het was niet ver van Àvila en de stad stond op de lijst van onze eigen Vuelta om Madrid. Het was weer wat omhoog wringen door middeleeuwse straten, maar toen stonden we ineens op de blakende Plaza Mayor, met de kathedraal aan de linkerkant, het stadhuis in het midden en het theater rechts. Met de bomen en de terrassen met hun witte luifels is het een meesterlijk Spaans ensemble.
Na het uitpakken zette ik de DS 5 beneden, beklom de 95 trappen, stapte binnen in de jodenwijk, liep verder wat rond, nam op de Plaza een Cola in een klassiek café waar Hemingway had kunnen hebben zitten en waar een standbeeld van Antonio Machado (Nueavas Cancinos, La Guerra) vlak bij staat, zag dat Tom Dumoulin iedereen uit de tijd reed en voelde me redelijk vredig.
Ik dacht aan Joost Zwagerman. Het was hier een en al levende stilte en onvergankelijke schoonheid die troost gaf tegen de pijn.
Samen met Loes vroeg in de avond naar dat andere stille spektakelstuk: het Romeinse aquaduct. In zijn hoge smalheid ziet het eruit alsof het met een zucht wind om kan vallen. Het blijft al veertien eeuwen overeind in stoer graniet, het lijkt alsof de blokken stuk voor stuk gearceerd zijn in de strakke geometrische sur place van bogen. Jong en oud liep er druk onderdoor. En toen hadden we het Alcázar nog niet gezien.
Segovia is een wereldse, tintelende stad die in schoonheid met gemak overeind blijft tussen alle klassieke provinciesteden om Madrid.

Tekst en foto’s: Jeroen Wielaert.